Umuntu ngubuntu ngabantu

Het is nu twee, of drie, weken geleden dat ik mijn vorige blog schreef. De afgelopen tijd heb ik veel gezien en meegemaakt, en ik heb nu wat tijd over, zodat ik dacht dat het misschien tijd werd om een korte update te schrijven, met, hopelijk, een paar foto's.
Ik ben nu wel aardig gesetteld in het Lutheran Theological Institute. Ik kom er steeds meer achter dat dit bijna Zuid Afrika in het klein is. studenten van heel erg verschillende lagen van de bevolking zitten hier. Zulu's uit de "deep rural area's" (een van hen heeft me uitgenodigt om mee te komen naar zijn dorp, met wat mazzel gaat dat door) Venda's uit het Noorden van het land, mensen uit Johannesburg etc. etc. (nog zoiets opvallends: de stamculturen zijn springlevend, compleet met voorouders, taal, chiefs sangoma's en de hele ratteplan)
Ik wordt me hier steeds sterker bewust van de lidtekens die de apartheid heeft achtergelaten: ras is belangrijk. Niet per se in termen van 'waarde' maar zeker wel in termen van 'cultuur.' Pietermaritzburg is zelf opgedeeld in verschillende delen. Gisteren kreeg ik een blik in het blanke gedeelte, de supermarkt had evengoed in Nederland kunnen staan. Grote huizen met tuinen, en zo nu en dan een hogerop gekomen zwarte Zuid Afrikaan.
Een paar dagen daarvoor liep ik met Alilaali, een Venda, door een 'bosman' township. "Kind of coloured people" Maar niet hetzelfde als 'coloureds'. Ik begrijp het nog steeds niet, maar de behuizing was ronduit beroerd. Hoewel dit nog lang niet zo slecht is als andere delen van de stad: Sebantu, een 'squattercamp'. Ik ging daar naartoe met Melussi, een Zulu die zelf is opgegroeid in een dergelijke plek, zijn moeder woont er nog steeds. Om daar te komen gingen we met de 'taxi'. Dat houdt in dat een busje klaarstaat die wegrijdt als die vol zit, en dan ook werkelijk: vol. We reden zo naar een plek buiten de stad waar verscholen tussen de bomen de krotten staan die soms wel door 5-10 mesen bewoond wordt. een doordrengende brandlucht kenmerkt deze plek, er is immers geen gas of electriciteit. 'Imagine what this place is like when it rains'. Goeie vraag. Dit was geen plek waar vrolijk schreeuwende kinderen op je af komen, zoals je vaak op foto's ziet. Wat je wel zag waren kinderen zonder kleren aan hun lijf, en rotzooi overal. Niet een bijzonder gezonde omgeving. "These are just people, like them (wijzend naar en villa verderop) but without money." Inderdaad. Deze mensen zijn geen heiligen of criminelen, ze zijn alleen straatarm. En hoe dat komt? Nou, daar schrijf ik later nog wel eens over.
Behalve deze 'wijken' is er natuurlijk ook nog de binnenstad, een heel bijzonder iets in PMB. Luxe meubelzaken staan naast verlopen tweede-derde (etc) - hands kledingzaken. Overal staan kerken, met soms ietwat megalomane namen (universal church of Christ) en soms een verdwaalde moskee. In PMB wonen namelijk ook een grote groep Indiers. In dezelfde straat staat een winkel waar aan de ene kant 'mutti' traditionele zulu medicijnen, en aan de andere kant 'westerse' medicijnen te vinden zijn. Ik twijfel over die Westerse medicijnen ik denk dat ze in Nederland alleen via antroposofische winkels te vinden zijn. Op de straathoek wijst Melusi me op een 'sangoma'
bijzonder
Afgelopen weekend heb ik het genoegen gehad om naar het huwelijk van Solomuzi in Johannesburg te gaan, in een township genaamd "springs". Samen met een man genaamd Graham, van het churchlandprogram was ik de enige blanke. Er was een Rooms Katholieke priester met een Ishoba, normaliter een teken van een Sangoma. ziedaar: een voorbeeld van de mix van Afrikaanse Traditie en Christendom. Die avond sliep ik in Springs bij een gezin. een muur met electrische draden en honden waren er ter bescherming. Niet zonder reden. Van de eigenares van het huis hoorde ik de verhalen over apartheid, criminaliteit en al deze zaken. Haar man was in de keuken van het huis vermoord door tsotsi's (tuig) in 1993. 8 weken later kwam de politie eens kijken, de apartheid was toen nog niet afgeschaft.
Nu de vreemde titelkreet van dit stuk: het betekent "a person is a person because he belongs" of "I am because we are" Dit gemeenschapsdenken heb ik aan den lijve ondervonden. Het is een directe tegenovergestelde van het westerse individualisme, wat ik aan veel mensen hier maar moeilijk kan uitleggen. Het idee dat je je buurman niet kent, de mensen in je straat niet groet vinden ze vreselijk. Misjek stelde een hele goede vraag waar ik dit stuk mee afsluit: "But Jesus told us to love our neighbour as ourselves, how can you love your neighbour like that when you don't know him?"