maandag 20 juli 2009

weer terug in PMB

Goed, ik ben dus weer terug. Het was een hele reis. Ik heb heel Zuid Afrika afgereist, van Stellenbosch, waar een conferentie werd gehouden, tot aan het noorden van Limpopo, zo'n 150 km van de grens met Zimbabwe. De reislijst staat in mijn vorig blogbericht en er is teveel gebeurd om alles te noemen. maar toch een paar punten

- De laatste plek waar ik bleef was Venda, een ex-thuisland en nu onderdeel van Limpopo. (zie de kaart) De cultuur daar is compleet anders en de flora/fauna ook. Weer werd het duidelijk dat Zuid Afrika een land is met heel veel gezichten en verhalen. een voorbeeld: als een vrouw mij groette (of jonge kinderen) gebeurde het wel eens dat men op de knieen ging en gezicht naar de vloer en de handen op elkaar. "Aa" waarop ik hoorde te reageren met "Nda". Overigens heb ik de vruchten van de Baobab gegeten. Omdat Avhashoni (vh is b in sevenda) een half uur van Kruger Park woonde heb ik het genoegen gehad om daar ook te kunnen kijken (enigzins onverwacht) tof! Leuk detail: als je geen Zuid Afrikaan bent betaal je R140, een Zuid Afrikaan betaalt R35. Avhashoni werd zo kwaad dat ze het maar zo lieten. Ander detail: de aanwezigheid van blanken in dat gebied is zo ongewoon dat kinderen (zo rond 2 jaar) gingen huilen als ze me zagen, zo onaardig ben ik toch ook weer niet dacht ik...

- Zwasiland is klein en bijna volledig omringt door Zuid Afrika. In ZA heerst het idee dat Zwasiland een zwaar onderontwikkeld land is met heel veel armoede. Tsja, onderontwikkeld: het is meer een platteland zoals Zululand, maar het land is in ieder geval niet in handen van een paar blanke boeren. Het wordt grotendeels beheerd door de Chiefs en de meeste mensen leven van 'subsistence farming' oftewel: men verbouwd wat men eet en wat overblijft kan worden verkocht. eigengemaakte maismeel, eigen kippen, eigen thee (jawel) en natuurlijk eigen advocado's die veel groter zijn dan in Nederland. Op een goede ochtend kun je wakker worden met 'pokpokpokpok pok glup' het geluid van een kip die zijn einde benadert heeft. criminaliteit is veel lager dan in ZA: je kunt er zelfs liften, en er zijn geen 'slums'. Soms is het verwarrend: een township daar is een suburb. Het laatste positieve punt: het land is niet zo geobsedeerd met ras.

- Stellenbosch is waarschijnlijk de meest rasgeobsedeerde stad van ZA ik bedoel dus ongelooflijk racistisch. Niet alleen hebben zwarten alleen de lager en laagst betaalde banen maar ook de universiteit is niet best. Het is gewoon te zot om in een studentencomplex te slapen waar, te zien aan de foto's alleen blanken wonen, en dat is echt geen toeval. De eerste twee jaar wordt er onderwezen in Afrikaans, waardoor alleen 'coloureds' en blanken daar kunnen studeren. De officiele rhetoriek is vanzelf dat Afrikaans van Zuid Afrika komt en dat toegeven aan Engels hetzelfde is als toegeven aan de imperialisten. tsja, de boerenoorlog was in de negentiende eeuw, maar sommigen vechten nog steeds door. Bovendien is de redenering bijzonder doorzichtig.
maar behalve de plek was het een erg interessante conferentie waar vanalles rondliep, zowel toekomstige als vroegere docenten van mij (C. Bakker, Kofferman) als een zekere theoloog die vooral op Themelios populair is, en eens gesproken heeft, hij nam niet het woord op de conferentie overigens. (gok maar eens) Het was voor toch wel tof om weer eens accademische theologie te horen (in plaats van te lezen over globalisering) die stukken relevanter was dan de meeste theologie die ik in Utrecht geleerd heb. De meeste punten gaan wat mij betreft naar Ackerman en haar stuk over consumptie cultuur.

- Soweto was erg groot en voor een township erg goed ontwikkeld, zelfs met grote winkelcentra waar ze erg trots op zijn. Natuurlijk is dit township verreweg de beroemdste, vooral vanwege de geschiedenis. Daar heb ik het een en ander van meegepikt, ik was er namelijk op 16 juni, de verjaardag van de Soweto rising. Er was een mars georganiseerd vanaf de Morrisson High School tot aan het Hector Pieterson monument (kijk maar op wikipedia wat er precies gebeurde) Wist ik veel dat vooral de anarchisten dit op touw hadden gezet? Zelfs een paar uit Europa... (ik plaats foto's) In Soweto had ik de meeste pech wat de families betreft. Mensen nodigden me uit om te komen over heel Zuid Afrika en dan weet je natuurlijk niet waarin je terecht komt. Een overdominante moeder die zoonlief van 27 verbied na zevenen de deur uit te gaan, en hem beschuldigt van zo ongeveer alles (slecht met geld omgaan, controleert of hij drinkt etc.) is toch wel wat te gek dacht ik zo (als het normale gang van zaken was in Soweto was het anders, maar dat is het niet) Vooral naar is het als je erin betrokken wordt. Toch ontdekten we dat diezelfde moeder had meegelopen in de protestmars en dat zij staat op een wereldberoemde foto.

- Sharpeville was koud koud koud. met alle kleren aan en een jas en een deken was het nog steeds niet echt warm. Maar toffe mensen zijn het zeker. Ik leerde daar dat rastafari's nog steeds bestaan en dat in een oude township als deze veel kunstenaars wonen. Zowel muzikaal als beeldend, zie de foto's die komen. Het is vooral de spirit van deze township die ik aantrekkelijk vond. Al sinds 1984 wordt er geen huur meer betaald voor de huizen, waarom zouden ze? Ze hadden niet om deze plek gevraagd, de huizen zijn klein en alles wat er in en om Sharpeville is komt van de mensen zelf. In '84 was er een erg arrogante bestuurder die de huur met 110% verhoogde. Toen hij zo stom was om met een pistool op mensen te schieten zetten ze hem op een auto, goten er benzine overheen en staken ze de hele zaak in de fik. Nog steeds is het de meest gehate man in Sharpeville, bij begravenissen van oude bewoners is het de gewoonte om op zijn graf te stampen. Het geweld was hoog in die tijd, maar de solidariteit was opmerkelijk, en die is er nog steeds.
Maar toch: modderwegen, afgetrapte winkeltjes, stokoude huizen... het is me wat.

oh ik vergat nog wat: voor de familie van bikers en de bikers onder jullie: in Sharpeville is een heus bikerscafe te vinden. Een goeie! Zwarte bikers hebben wat problemen die blanken niet hebben, maar ik kan toch uit ervaring zeggen dat het aardige mensen zijn, met mooie machines. De eigenaar was een liefhebber van roxette, Bryan Adams en U2, wat eigenlijk maar heel weinig voorkomt in ZA. hij speelde ook goed gitaar. Aanrader!

Nu, dat waren in omgekeerde volgorde de plaatsen waar ik geweest ben. Foto's volgen.

Ps: dat Michael Jackson dood is stond met grote letters in het nieuws, maar de meeste mensen die ik sprak vonden dat hij knettergek was. Vooral de huidskleur was een issue (niet verwonderlijk) maar ook het pillengebruik enzo. Een vrouw die kranten verkocht in een winkel kwam met de beste analyse: hij was rijker dan goed voor hem was. Ikzelf zeg: kijk goed: the american dream....

3 opmerkingen:

  1. Hehe toch weer een bewijs dat je eng bent. Die arme kindertjes! :)
    Ik heb het ook altijd al niet vreemd gevonden dat die landen niet stabiel zijn in Afrika doordat ze zo groot zijn en er daardoor veel verschillen zijn. Dan is het lastig te besturen en eenheid te blijven. Dan werken de afstanden ook niet echt mee.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Jan Wolleswinkel29 juli 2009 om 05:46

    Hoi Folkie,

    Interessant om jouw blog te lezen. Dat van die 27 jarige zoon, klinkt mij niet zo gek in de oren.;)
    Dat verhaal van de huisbaas van Sharpeville is echt apart. Net als het verhaal van de blanke universiteit...
    Als jij in Nederland bent, moet je nog maar eens langskomen in de Minervatempel. Ik heb wel weer zin in een film/bieravond.
    Was de theoloog, Vincent Brummer?
    Gr Jan

    BeantwoordenVerwijderen
  3. 100 punten voor Jan W! prijs: een heel aantal biertjes onder het kijken van bloedstollend serieuze ZuidAfrikaanse films.

    BeantwoordenVerwijderen